Puszczyk mszarny

Ostatnio coś się tak bardziej jesiennie zrobiło, dzień robi się dramatycznie krótki, słucham sobie lekko mrocznej muzyki i czekam na halloween. Tak, dokładnie. Nie na wszystkich świętych, nie na zaduszki, tylko na halloween, bo okropna zachodnia kultura pożarła mnie w całości, a ja dałam jej się pożreć. Rzecz w tym, że jak jeszcze grałam w zeszłym roku w wildstara, to z okazji halloween był tam zrobiony najfajniejszy halloweenowy event ever i był to w sumie jedyny poważny powód, dla którego chciało mi się w ogóle grać w tą grę. A teraz wildstara już nie będzie, bo umarł, więc po święcie evencie noszę żałobę, ale łezka w oku trochę się kręci i sentyment pozostał.

Dzisiaj w ramach walki z ortografią gardzę dużymi literami. A tak serio, to coś mi się popsuło w klawiaturze i niektórych liter nie mogę napisać zupełnie, więc stawiam na ujednolicenie. I nie, nie będę ich kopiować z innych miejsc, to byłoby dziwnie poniżające.

Temat posta ma się w sumie nijak do tych wszystkich informacji. Przez to myślenie o jesieni po prostu przypomniało mi się, że sowy istnieją, a ja nie mam nic przeciwko sowom, można wręcz powiedzieć, że je lubię. Dlatego dzisiaj napiszę o puszczyku mszarnym, który (O DZIWO) dostał całkiem nie najgorszą nazwę w języku polskim. Zupełnie nie ma się czego chłopak wstydzić, może się wozić po leśnej dzielni z dumą na dziobie. Nazwę wymyślił mu niejaki pan Konstanty Tyzenhaus, który dawno dawno temu był ornitologiem, hrabią i oczywiście przyrodnikiem i wszyscy jesteśmy mu za to dozgonnie wdzięczni. Nie jestem pewna czy te informacje są całkowicie prawdziwe, bo na ten temat rozwinęła się bardzo gorąca dyskusja na birdwatching.pl, ale nie chce mi się jej czytać w całości, więc przyjmijmy, że tak właśnie było. A "mszarny" wzięło się od mszar, czyli po prostu terenów bagiennych bogatych w roślinność krzaczkową i drzewkową.

Puszczyk mszarny to jest całkiem spory ptak. Rozpiętość jego skrzydeł może wynosić nawet 150 centymetrów. Wyróżnia się dwa podgatunki: strix nebulosa lapponica (taki bardziej europejski) i strix nebulosa nebulosa (taki bardziej, że północ Ameryki Północnej). Puszczyk mszarny jest cały szary, puchaty i wielki, ale prawda jest taka, że samego ciała pod tymi piórami ma niewiele.

Lubi mieszkać w różnych puszczach i lasach, na północy preferuje tajgę. Jak to bywa u ptaków drapieżnych, za najlepsze miejsce do życia uważa las, obok którego znajduje się jakaś łąka albo pole, bo wtedy może sobie z wysokości wygodnie obserwować co tam się w trawach dzieje i - mając oczywistą przewagę nad swoimi potencjalnymi ofiarami - niezauważenie przystępować do ataku. Sowy latają w zasadzie bezgłośnie, więc ich pożywienie nie ma szans na ratunek w tej sytuacji.

Puszczyki mszarne, zupełnie jak papugi, nie lubią marnować czasu na budowanie gniazda. Z tego powodu zwykle po prostu przejmują czyjeś stare gniazdo i tam jakoś układają sobie życie. Wiosną składają nawet do 5 jaj, a potem samica spokojnie je sobie wysiaduje przez miesiąc. Po tym czasie na świat przychodzą małe rozkoszne puszczyki, które pierwsze kroki w stronę samodzielności stawiają już po 4 tygodniach od wyklucia. Zwykle pierwszy krokiem jest niemal samobójczy skok z gniazda na ziemię. Młode sobie tak skaczą, a potem wspinają się z powrotem, ponieważ są wybitnymi alpinistami. Samica obserwuje, jak jej potomstwo robi kursy w dół i w górę, a samiec zajmuje się dostawą pożywienia. Jak młode już tak sobie poskaczą, to po jakimś tygodniu zaczynają powoli latać, a na przełomie jesieni i zimy porzucają gniazdo i są już w pełni samodzielne.

Sowy, jak to sowy, preferują raczej nocny tryb życia. Całkowicie to rozumiem i popieram. Puszczyki mszarne natomiast, obdarowane zostały słuchem doskonałym, który pozwala im zlokalizować ofiarę znajdującą się w dużej odległości. W jakiś sposób pomaga im w tym wygląd "twarzy", bo te duże szare pucie przyczyniają się do odbierania dźwięków. Pożerają dokładnie to, na co mają ochotę. Najczęściej są to myszy, szczury, czy norniki, ale nie pogardzą też jeżem, żabą, chrupiącym owadem, albo innym ptakiem, jeśli ten ptak nie jest jakoś szczególnie ogromny. Zdarza im się ukraść jedzenie od innego ptaka drapieżnego, czasem tym jedzeniem jest potomstwo tego innego ptaka drapieżnego, no różnie to bywa.

Puszczyk mszarny zupełnie nie bywa agresywny. Samica robi się delikatnie drażliwa, kiedy ma pod opieką młode, ale tak poza tym to one mają dosłownie wszystko gdzieś. Siedzą sobie spokojnie na pniu albo gałęzi i zupełnie nie przejmują się tym, że ktoś wchodzi na ich teren, albo że inne sowy pohukują do siebie w panice. Puszczyk inne sowy też ma gdzieś i nie bierze udziału w nocnych, leśnych dyskusjach. Introwertyczne stworzenie. Z tego powodu niełatwo jest go wypatrzyć albo zrobić mu zdjęcie.

W Polsce puszczyka nie ma za wiele. Przez jakiś czas prawdopodobnie wcale go nie było, ale w ostatnich latach ponoć spodobała mu się Lubelszczyzna, więc trzymajmy kciuki, bo może zostanie na dłużej. Puszczyk mszarny sam w sobie nie jest zagrożony wyginięciem ani nic z tych rzeczy, ale w naszym kraju jest chroniony, więc - nie wolno go zabijać, nie wolno go zjadać, wolno obserwować i tyle.

Puszczyk mszarny, great gray owl, strix nebulosa. Fota z flickr, autor: Gregory "Slobirdr" Smith